Co nazywamy turystyką?

Słowo turystyka pochodzi od francuskiego słowa tour, oznaczającego wycieczkę, a konkretnie wyjazd, który kończy się powrotem do miejsca, z którego wyjechano. Już w XVII wieku mianem tourist nazywano osoby uczestniczące w podróży po kontynencie europejskim, czyli głównie arystokratyczną młodzież angielską, która to po ukończeniu średniej szkoły udawała się do państw takich jak Włochy czy Francja w celu kontynuowania nauki. Światowa Organizacja Turystyki, czyli wyspecjalizowana organizacja ONZ, zajmująca się wszelkimi kwestiami związanymi z turystyką, np. ruchem turystycznym, określa turystykę jako ogół wszelkich czynności, które podejmują osoby podróżujące oraz przebywające dłużej niż rok poza miejscem swojego zamieszkania (z wyjątkiem celów zarobkowych). Obszary działalności człowieka, które wchodzą w skład tej definicji to: zakwaterowanie, działalność usługowa związana z wyżywieniem, działalność organizatorów turystyki, pośredników i agentów turystycznych oraz pozostała działalność usługowa w zakresie rezerwacji i działalności z nią związane, działalność twórcza związana z kulturą i rozrywką, działalność bibliotek, archiwów, muzeów oraz pozostała działalność związana z kulturą, działalność sportowa, rozrywkowa i rekreacyjna.
Jako przedmiot badań jest zjawisko wielopłaszczyznowe i złożone, odnoszące się do wielu aspektów ludzkiego życia. Dzięki turystyce człowiek może zregenerować swoje siły fizyczne a także psychiczne, ma także szansę poznać świat i inne kultury. Jest to także prężnie działająca gałąź gospodarki, w której wykształcone zostały różnego rodzaju usługi turystyczne, które oferowane są osobom podrażającym. Są to przede wszystkim usługi związane z zakwaterowaniem, usługi gastronomiczne a także usługi transportowe, czyli przewóz osób.
Ponieważ jest to zagadnienie związane z wieloma aspektami życia, stanowi przedmiot badań wielu naukowych dyscyplin, a konkretnie geografii, psychologii, socjologii, pedagogiki, ekonomii, marketingu, antropologii, historii, prawa, architektury, urbanistyki, medycyny, ochrony środowiska a także etyki. Aspekty, które są szczególnie interesujące i stanowią przedmiot badań to:
– aspekt przestrzenny, czyli na przykład zagospodarowanie czy migracje turystyczne;
– aspekt ekonomiczny, czyli skutki gospodarcze wynikające z rozwoju turystyki, rynek turystyczny itd.;
– aspekt psychologiczny, to jest ludzkie potrzeby, motywy oraz cele podróży, zachowania związane z podróżowaniem;
– aspekt społeczny ? stereotypy społeczne, relacje, jakie zachodzą pomiędzy turystami a lokalną ludnością;
– aspekt kulturowy ? na przykład odziaływania, jakie zachodzą między kulturą odwiedzanych ludności a kulturą reprezentowaną przez turystę.

Różne rodzaje turystyki

Podstawowych kryterium, na podstawie którego dokonać można podziału turystyki jest główny motyw wyjazdu towarzyszący podróżującej osobie. Na tej podstawie wyróżnić można następujące rodzaje: turystykę poznawczą (na przykład przyrodnicza, polarna, geoturystyka, birdwatching, ekoturystyka, safari, poznawanie nowych kultur, t. filmowa, t. etniczna, t. sentymentalna, t. kulinarna, t. festiwalowa, t. lingwistyczna) , turystykę wypoczynkową (handlowa, rozrywkowa, agroturystyka, morska, militarna), turystykę kwalifikowaną (backpacking, trekking, survival, t. ekstremalna, t. rowerowa, t. jeździecka, t. żeglarska, t. nurkowa, t. kajakowa) , turystykę zdrowotną (uzdrowiskowa, medyczna, spa i wellness), turystykę biznesową (targowa, kongresowa, motywacyjna, korporacyjna, podróże służbowe) i turystykę religijną (pielgrzymkowa, poznawcza). Inne kryteria, na podstawie których dokonać można podziału turystyki to natomiast: liczba uczestników (indywidualna, zbiorowa), wiek uczestników (szkolna, studencka, seniorów), środek transportu (samochodowa, rowerowa, autokarowa, kolejowa, lotnicza, piesza czy konna), czas pobytu (krótkoterminowa, długoterminowa), miejsce zakwaterowania (hotelowa, parahotelowa, kampingowa), pora wyjazdu (letnia, zimowa), sposób zorganizowania wyjazdu (zorganizowana, niezorganizowana) czy używany sprzęt turystyczny (wspinaczkowa, narciarska, kajakowa).

Ruch turystyczny, transport osób

Ruchem turystycznym nazywane są czasowe migracje poza miejsce zamieszkania, wynikające z uwarunkowanych społecznie potrzeb określonych różnymi motywami. Ruch turystyczny charakteryzuje wielkość, rozmieszczenie przestrzenne, rytm czasowy i struktura. W pierwszej dziesiątce najchętniej odwiedzanych państw świata znajdują się: Francja, Hiszpania, Stany Zjednoczone, Chiny, Włochy, Wielka Brytania, Niemcy, Ukraina, Turcja i Meksyk. Polska znajduje się na wysokim, bo 17 miejscu.

Wpływ turystyki na społeczeństwo

Dzięki turystyce i nawiązaniu kontaktów z innymi społecznościami dochodzi do wzrostu tolerancji i zrozumienia wobec odmiennych kultur. Dochodzi także do przekazywania różnych wartości czy sposobów zachowywania się, mówienia czy ubierania. Kultury wzajemnie się przenikają i wzbogacają. Zwiększa się także standard życia mieszkańców turystycznych miejscowości, ponieważ turystyka generuje duże przychody finansowe.