O oponach myśli się zwykle wtedy, gdy przychodzi potrzeba, aby je zmienić wraz z nadejściem bądź końcem zimy. Opony są mimo to bardzo istotnym elementem każdego samochodu, wywierającym duży wpływ na komfort i bezpieczeństwo jazdy.

Opony pneumatyczne

Opona to nic innego jak zewnętrzna część koła charakteryzująca się otwartym przekrojem, wykonana z gumy. Nakłada się ja na felgę lub obręcz i napełnia gazem (zwykle powietrzem) pod właściwym ciśnieniem. Jest to jedyny element każdego samochodu, który kontaktuje się z powierzchnią. Pełni wiele istotnych funkcji, a mianowicie zapewnia przenoszenie ciężaru samochodu i sił: napędu, hamowania oraz skrętu. Zapewnia również podstawową amortyzację podczas jazdy samochodem.

Rodzaje opon

Podziału opon dokonać można na podstawie dwóch podstawowych kryteriów. Pierwszym z nich jest kształt bieżnika. Na tej podstawie wyróżnia się następujące rodzaje opon:
– slicki ? charakteryzujące się bardzo delikatna rzeźbą bieżnika bądź całkowicie gładkie;
– rowkowe ? modele z układem płytkich rowków, które nie zmieniają zbytnio oporów toczenia;
– klockowe ? modele z wydatnym bieżnikiem, który przypomina nieco swym wyglądem vibram;
– kolcowe ? modele posiadające metalowe kolce, które wspomagają samochody w jeździe po lodzie lub śniegu;
– deszczowe ? modele posiadające specjalnie dobrany wzór bieżnika, który zapewnia bardzo wydajne odprowadzanie wody spod koła, przez co zabezpiecza przed poślizgiem;
– błotno-śniegowe ? wykonane z miękkich gatunków gumy, zapewniające dobrą przyczepność na śniegu i pośniegowym błocie;
– nordyckie (w Polsce często nazywane lodowymi) ? przystosowane do jazdy w bardzo zimnych i trudnych warunkach.
Drugiego podziału opon dokonać można ze względu na budowę wewnętrzną, i tak wyróżnić możemy:
– oponę diagonalną, w której osnowa składa się z kilku warstw tkanin, które ułożone są naprzemiennie w dwóch kierunkach, pod różnym kątem;
– oponę radialną (promieniową) ? gdzie osnowa ułożona jest promieniowo, czyli pod katem 90 stopni, a dla jej wzmocnienia wykorzystywane są warstwy opasania;
– oponę dętkową ? opona, w której za utrzymanie właściwego ciśnienia odpowiedzialna jest dętka;
– oponę bezdętkową ? w której za utrzymanie odpowiedniego ciśnienia odpowiada sama opona, nie zas dętka;
– oponę ?runflat? ? opona, w której zastosowana została technologia, która umożliwia jazdę na przebitej oponie na dystansie nie większym niż 80 km i o prędkości nie przekraczającej 80 km/h.

Budowa opon pneumatycznych

Każda opona zbudowana jest z kilku podstawowych elementów. Są to: bieżnik, osnowa, opasanie i stopka. Bieżnik jest tym elementem, który na kontakt z podłożem i odpowiada za przyczepność samochodu. Bieżniki mogą mieć różny kształt (inaczej mówiąc rzeźba), głębokość i twardość, które uzależnione są od tego, jakie ma być przeznaczenie danych opon. Osnowa jest elementem składającym się z wielu warstw kordu, które ułożone są pod różnymi kątami w zależności od konkretnej konstrukcji. Kord może być zarówno z poliamidu, poliestru, stali, wiskozy, jak i włókna szklanego. Opasanie są to warstwy (rzadziej warstwa) kordu ułożona obwodowo. Wykonane są z jak najbardziej rozciągliwego materiału a ich zadaniem jest usztywnianie opon i zapobieganie różnego rodzaju deformacjom, do których dojść może wskutek działania różnych sił zewnętrznych. Stopka zwana jest także kołnierzem. Jest to element w każdej oponie, który styka się z obręczą (czy też felgą). Odpowiednie ukształtowanie tego elementu zapewnia równe przyleganie opon do obręczy a biegnące obwodowo druty utrzymują je na felgach.

Wymiana opon – pomoc drogowa

Niezwykle duże znaczenie na regularna wymiana opon sezonowych ? letnich na zimowe i odwrotnie. Eksperci radzą, aby ?zimówek? używać wówczas, gdy w ciągu dnia temperatura powietrza spada poniżej 7 stopni Celsjusza, bowiem stwarza to ryzyko, że w nocy spadnie ona poniżej 0, kiedy to możliwe są opady śniegu i śniegu z deszczem czy przygruntowe przymrozki. Ponieważ warunki jazdy zimą znacznie różnią się od tych panujących latem, niezbędna jest wymiana opon na takie, które przystosowane są do ciężkich warunków. Wpływa to zarówno na komfort jazdy, jak i bezpieczeństwo drogowe. Skuteczność opony letniej jest zdecydowanie mniejsza niż zimowej kiedy przychodzi do jazdy po wilgotnej, mokrej, ośnieżonej czy oblodzonej (ale w każdym z tych przypadków ? zimnej) nawierzchni. Czas hamowania znacznie się wydłuża, co stwarza realne zagrożenie wypadkiem. Opona zimowa wyprodukowana jest z zupełnie innej mieszanki gumy, ma bowiem pełnić inne funkcje. Jej elastyczność jest znacznie większa niż w przypadku opon letnich, co w zdecydowanym stopniu zwiększa przyczepność do nawierzchni. W zimowych oponach zastosowano szereg praktycznych mechanizmów takich jak: efekt zazębiania się, efekt pazura, efekt powierzchni styku z nawierzchnią oraz efekt mieszanki gumowej. Ponieważ zimy w Polsce są coraz krótsze i łagodniejsze wiele osób decyduje się na zakup tak zwanych opon całorocznych, które sprawdzać mają się zawsze, bez względu na porę roku. Jest to oczywiście rozwiązanie bardzo ekonomiczne, jednak eksperci ostrzegają, że opona całoroczna nigdy nie będzie tak bezpieczna zimą, jak zimówka i dobra latem, jak opona letnia.